Waar halen wij onze energie vandaan of wat zorgt ervoor dat wij functioneren doorheen de dag? Of beter gezegd: wat zorgt ervoor dat onze organen, hersenen, spieren, … goed kunnen functioneren? M.a.w. wat zijn de bakstenen van ons huis en hoe vullen we de kamers van ons huis?  

Back tot the basics

Ons lichaam haalt energie uit 4 verschillende brandstoffen, namelijk: koolhydraten, vetten, eiwitten, alsook uit alcohol.  
Laten we stilstaan bij die brandstoffen die we broodnodig hebben. (Ja, je moet dus wel degelijk brood eten!)
‍
• 1 gr. koolhydraten = 4 kcal
• 1 gr. eiwitten = 4 kcal
• 1 gr. vetten = 9 kcal  

Koolhydraten

Koolhydraten zijn onder andere: suikers, vezels en zetmeel houdende producten in onze voeding. Ze zijn een belangrijke bron van energie voor ons lichaam en er wordt geadviseerd om hier minimaal 40% van de energie uit koolhydraten te halen. Dus ‘bye bye’ low carb – diëten. Bron: Hoge Gezondheidsraad

Het belangrijkste bij koolhydraten is dat je ze eet waar ook gezondheidswinst te boeken valt. Een wit sneetje brood zal koolhydraten aanleveren, maar heeft voor de rest geen enkel voordeel. We halen we voordelen uit volkoren graanproducten zoals: volkorenbrood, volkorenpasta, aardappelen, zoete aardappel, peulvruchten, groenten en fruit. Ook frisdrank, snoep en koekjes behoren tot de koolhydraten, maar deze leveren dus enkel ‘lege’ Kcal.

Eiwitten

Eiwitten zal je terugvinden in zowel dierlijke als plantaardige bronnen. De dierlijke bronnen zijn bv. vlees, vis, gevogelte, zuivelproducten (zoals kaas, melk, yoghurt), eieren, … Ook plantaardige eiwitbronnen vinden we gemakkelijk terug namelijk: brood, granen, peulvruchten, vegetarische producten zoals tofu, tempé alsook noten.  

Eiwitten hebben we nodig als energiebron, maar vooral als bouwstof. Zo helpen aminozuren (de onderdeeltjes van eiwitten) voor de opbouw van cellen en speelt een belangrijke rol in tal van andere processen in het lichaam. Voeding rijk aan eiwitten helpt dikwijls goed om op gewicht te blijven doordat dit verzadigend werkt en de spiermassa is stand houdt. De aanbevolen hoeveelheid eiwit is voor vegetariërs en veganisten verhoogd doordat de kwaliteit van plantaardige eiwitten iets lager ligt. Een combinatie van peulvruchten en volkoren granen in één maaltijd is hierbij alvast een aanrader.  

Vetten

Als laatste energiebron hebben we de vetten die vaak een negatieve naam krijgen. Nochtans zijn ze een leverancier van energie, vet oplosbare vitamines (vb. vit A, D en E), alsook een bron van essentiële vetzuren. Essentieel betekent dat we deze niet zelf kunnen aanmaken, maar dat ons lichaam dit moet doen. Er bestaat natuurlijk wel zoiets als goede en slechte vetten. Het vervangen van slechte (of verzadigde) vetten door meer onverzadigde vetten in onze voeding, heeft een sterk positief effect op ons cardiovasculair systeem. Ook transvetzuren uit gefrituurde bereidingen, kant- en klare maaltijden, koekjes, gebak, … kan beter vermeden worden op het risico op hart- en vaatziekten te verminderen.

Nu weten jullie wat deze brandstoffen of bouwstoffen doen, maar hoe kunnen we ze zien in ons lichaam. Jolien, onze sportvoedingsexpert, vergelijkt dit graag met een huis (vandaar het huis van Jolien):  

• Bijna alle kamers van je huis kan worden opgevuld met vetten: 70 – 75 %  
• De bakstenen van je huis, het fundament, bestaat uit eiwitten: 20 %  
• Het kleinste kamertje in je huis kan opgevuld worden met koolhydraten: de overige %

Wil je meer weten over basis- en sportvoeding? Volg dan de webinar van Sportvoeding in onze Academy!